Η νικοτίνη είναι πιθανόν ότι έχει κάποια προστατευτική δράση στην προσβολή από την νόσο Covid-19 που προκαλεί ο νέος κορονοϊός, σύμφωνα με ερευνητές στην Γαλλία, όπου θα πραγματοποιηθούν δοκιμές πρόληψης και θεραπείας με την χρήση τσιρότων νικοτίνης στο νοσοκομείο La Pitié-Salpêtrière στο Παρίσι.
Η υπόθεση της έρευνας υποστηρίζεται από την ύπαρξη χαμηλού ποσοστού καπνιστών μεταξύ των νοσηλευομένων ασθενών της Covid-19, όπως έχει διαπιστωθεί από σειρά μελετών ανά τον κόσμο. Η επιβεβαίωση αυτού του γεγονότος θα έλθει από τα αποτελέσματα γαλλικής έρευνας που πραγματοποιείται επί 350 νοσηλευόμενων ασθενών και 150 ελαφρύτερων περιστατικών της Covid-19 ( που έχουν επιβεβαιωθεί από τεστ PCR).
Ο κορονοϊός, η νικοτίνη και η έρευνα
«Μεταξύ των ασθενών αυτών δεν υπάρχουν παρά 5% καπνιστές», δήλωσε ο καθηγητής Ιατρικής Zahir Amoura, επικεφαλής της μελέτης. «Δηλαδή, υπάρχουν 80% λιγότεροι καπνιστές μεταξύ των ασθενών της Covid σε σχέση με το ποσοστό τους στον γενικό πληθυσμό, ίδιου φύλου και ηλικίας».
«Σύμφωνα με την υπόθεση, η νικοτίνη προσκολλάται στον κυτταρικό υποδοχέα που χρησιμοποιείται από τον κορονοϊό και τον εμποδίζει να προκολληθει» και κατά συνέπεια να διεισδύσει στα κύτταρα και να εξαπλωθεί στον οργανισμό», δηλώνει ο καθηγητής Jean-Pierre Changeux, του Ινστιτούτου Παστερ και του Collège de France.
Ο επιφανής νευροβιολόγος, ειδικός στους νικοτινικούς υποδοχείς, είναι εκ των συντακτών άρθρου για το θέμα αυτό στην επιθεώρηση Comptes Rendus de Biologie , της Ακαδημίας Επιστημών, της οποίας είναι μέλος.
Αφού δόθηκε το πράσινο φως με την υποστήριξη του υπουργού Υγείας της Γαλλίας Ολιβιέ Βεράν, τα τσιρότα νικοτίνης θα χορηγηθούν με διαφορετικές δοσολογίες σε τρεις δοκιμές: προληπτικά σε υγειονομικό προσωπικό, για να διαπιστωθεί εάν έχουν προστατευτική δράση, θεραπευτικά σε νοσηλευόμενους ασθενείς, για την άμβλυνση των συμπτωμάτων τους και τέλος σε βαριά περιστατικά που βρίσκονται στην εντατική, σύμφωνα με τον καθηγητή Zahir Amoura, ο οποίος θεωρεί ότι είναι πιθανόν οι καπνιστές ασθενείς να δουν επιβάρυνση της κατάστασής τους εξαιτίας της απότομης στέρησης του καπνού, αλλά αυτό μένει να επιβεβαιωθεί.
Ωστόσο, οι μελέτες αυτές δεν θα πρέπει να παρακινήσουν τον πληθυσμό να προσφύγει στο κάπνισμα. Το κάπνισμα είναι επιβλαβές για τους πνεύμονες και βλάπτει την υγεία (καρκίνοι, καρδιαγγειακές νόσοι…), προειδοποιούν οι γιατροί για να προλάβουν τυχόν επιδρομή στα περίπτερα.
Ο κεντρικός ρόλος του υπο εξέτασιν υποδοχέα, του νικοτινικού υποδοχέα της ακετυλοχολίνης, στην εξάπλωση του ιού στον οργανισμό, θα έδινε μία εξήγηση για την εμφάνιση διαφόρων συμπτωμάτων της Covid-19, όπως η απώλεια της όσφρησης και οι νευρολογικές επιπλοκές, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Η ανακοίνωση του Υπουργείου Υγείας
Τη στιγμή που άρχισε να κυκλοφορεί το θέμα με την επικείμενη μελέτη για τη νικοτίνη, το υπουργείο Υγείας εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία επισημαίνει τους κινδύνους που ελλοχεύουν για την ανθρώπινη ζωή και τη δημόσια υγεία από το κάπνισμα.
Η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας για το Κάπνισμα εκτιμά ότι η πανδημία του νοσήματος από τον νέο κορονοϊό αναδεικνύει για πρώτη φορά το κάπνισμα ως άμεση απειλή για την ανθρώπινη ζωή και τη δημόσια υγεία. Συγκεκριμένα επισημαίνονται τα ακόλουθα:
1. Μεταδοτικότητα COVID-19
Είναι αδιαμφισβήτητο, ότι κάθε χρήση καπνικού προϊόντος, ιδίως μάλιστα το χρόνιο κάπνισμα, προκαλεί μείωση της άμυνας του αναπνευστικού συστήματος και προδιαθέτει για εμφάνιση συχνών βρογχιτιδικών και πνευμονικών λοιμώξεων.
Ειδικότερα, έχει αποδειχθεί ότι ο κορονοϊός αυτός προσπερνά σχετικά εύκολα την υπολειτουργική άμυνα του κροσσωτού επιθηλίου των αεροφόρων οδών των καπνιστών και προσκολλάται στο αναπνευστικό σύστημα με ειδικούς υποδοχείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης (ACE-2). Η γονιδιακή έκφραση του ενζύμου αυτού είναι υπερλειτουργική στον καπνιστή (Cai 2020), ο οποίος με αυτόν το μηχανισμό παρέχει περισσότερους υποδοχείς και ακόμη πιο πρόσφορο έδαφος για προσκόλληση το ιού στον πνεύμονα.
Επίσης τονίζεται ότι η χρήση προϊόντων καπνού:
α) συνεπάγεται πολύ μεγάλη αύξηση της επαφής των χεριών με το στόμα
β) φέρνει σε συχνή επαφή τα δάκτυλα με δυνητικά μολυσμένα αντικείμενα
(πακέτο, σπίρτα, αναπτήρας, συσκευές ατμίσματος, συστήματα ναργιλέ
κ.α.) ανεξάρτητα από τη χρήση προστατευτικών γαντιών
γ) δυσχεραίνει τη σωστή χρήση μάσκας
2. Βαρύτητα COVID-19
Η γνωστή από την εποχική γρίπη, βαρύτερη πορεία των ιογενών λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος στους χρήστες προϊόντων καπνού, επιβεβαιώνεται και με τον SARS-CoV-2. Αναφορές από την Κίνα ανεβάζουν το ποσοστό των καπνιστών ασθενών με COVID-19 που χρειάσθηκε να εισαχθούν σε ΜΕΘ στο 12,3%, ενώ οι μη καπνιστές ήταν μόλις 4,7%.
3. Δυσμενής πρόγνωση COVID-19
Πρόσφατη μελέτη από τη Κίνα αναφέρει 9% απώλεια ζωής σε καπνιστές, συγκριτικά με 4% σε μη καπνιστές ασθενείς
4. Διασπορά COVID-19
Ο προσυμπτωματικός ή ασυμπτωματικός καπνιστής και ιδίως ο πάσχων από ΧΑΠ, με τον χρόνιο βήχα του, προκαλεί μεγαλύτερη σταγονιδιακή διασπορά της νόσου. Τα μικροσταγονίδια από βίαιη εκπνοή ή βήχα σε κλειστό χώρο εξακοντίζονται με ταχύτητα άνω των 10m/sec και φθάνουν σε απόσταση μεγαλύτερη των επτά μέτρων.
Ο χρήστης προϊόντων καπνού, επιπλέον παράγει ρύπους που δυνητικά συμβάλλουν στη διασπορά της νόσου (αποτσίγαρα, αιωρούμενα σωματίδια, τριτογενές κάπνισμα από ρύπανση δαπέδου, επίπλων κ.α.).
5. Παθητικό κάπνισμα – προστασία παιδιών
Η απαγόρευση των μετακινήσεων, που εφαρμόζεται για την αντιμετώπιση της πανδημίας, αυξάνει τον κίνδυνο οικογενειακής έκθεσης, ιδίως μικρών παιδιών, σε δευτερογενές και τριτογενές παθητικό κάπνισμα μέσα στο σπίτι. Στον καπνιστή, που έχει απόλυτη ανάγκη το κάπνισμα, συνιστάται να καπνίζει μόνο σε εξωτερικό χώρο (αυλή ή βεράντα) και εκτός θέας μικρών παιδιών.
6. Περιορισμός στο σπίτι – stress
Ο περιορισμός στο σπίτι και η συνεχής συμβίωση μέσα σε μικρό χώρο είναι στρεσογόνοι παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά το συναίσθημα, τον ύπνο, τις ανθρώπινες σχέσεις και να αυξήσουν την επιθυμία των καπνιστών για χρήση καπνικών προϊόντων. Το ίδιο ισχύει για την αυξημένη επιθυμία για πρόσληψη γλυκών και αλκοόλ. Η διατήρηση μιας τακτικής ρουτίνας στον ύπνο, στα γεύματα, στην άσκηση, στην εργασία και στη διασκέδαση θα μετριάσει τις αρνητικές επιδράσεις της απομόνωσης
Η υπερσυγκέντρωση στις ειδήσεις για τον ιό δεν βοηθάει και η ασχολία αυτή προτείνεται να είναι περιορισμένη.